Viva kay Vivo: ‘Ang Kapangyarihan’ bilang panimula sa ‘Dreamland Trilogy’

Sa kuwentong ito ni Ronaldo Vivo, Jr., bida ang karakter ni Dodong. Isa siyang holdaper na umiibig kay Che, isang sexworker, na siya namang nakatali sa pulis na si Elmer. Inakalang sangkot sa isang malagim na krimen si Dodong, na sa pagtatangkang linisin ang kanyang  pangalan, natagpuan niya ang sarili sa  sala-salabat na katotohanan ng buhay-maralita — droga, kamatayan, sindikato at kapulisan.

Ngunit higit na naisabuhay ito sa trilohiya nang nagkaroon ng fusion ng mga reyalidad ang mga karakter. Sa pamamagitan ng fusion, nagbabanggaan ang mga katotohanan ng mga karakter: si Dodong bilang isang holdaper, si Che bilang isang sexworker at si Elmer na isang makapangyarihang korap na pulis. Sa pagbabanggaang ito, ninanais ng akda na gumawa ng realidad ang mambabasa sa kung ano ang magiging resulta ng mga pagbabanggaang ito. 

Ngunit bago ang lahat, balikan muna natin ang estado ng kontemporaryong  literaturang Pilipino. Isa ito sa mga hindi pinagtutuunan ng pansin lalo na sa akademya. Bihirang makatagpo ng mga kaklase at kaedaran na kilala sina Chuckberry Pascual, Joselito Delos Reyes, Jr. at maging si Allan Derain, na mga kilalang mga manunulat. Isa sa mga itinuturong dahilan ay ang patronohiya sa kanluraning literatura dulot na rin ng globalisasyon. Dagdag pa, kakaunti ang mga kabataang nagbabasa, ano man ang wika at konteksto ng mga babasahin.

Sa pag-uulat ng GMA News, ayon sa isang survey na inilabas noong Marso 2024 ng National Book Development Board (NBDB), nasa 42% lamang ang adult readership noong 2023, habang ang sa mga bata ay nasa 47%. Higit itong mababa kumpara sa resulta ng survey noong 2017 ng Philippine Statistical Research and Training Institute (PSRTI) na kung saan ang adult readership ay nasa 80% at 93% naman sa mga bata. Sa tersyaryong akademya naman, isang salik na problema ang kultura ng pagbabasa ng mga mag-aaral na pinapalala pa ng kakaunti na mga assigned readings. 

Ayon sa Human Rights Watch, ang war on drugs ng dating pangulo ay nagtala ng mahigit labindalawang libong kaso ng patayan. Ang malala, halos tatlong libo rito ay sangkot ang kapulisan. Nahahalintulad dito ang pagpapakilala sa pulis na si Elmer at kung paano nagiging berdugo ang kalagayan at proseso ng pagsunod sa mandatong “to serve and  protect”.

Sa blurb ng ikalawang edisyon ay  pinakahulugan ni Amang Jun Cruz Reyes na ang unang aklat na ito ay akdang protesta, transgresibo at impluwensiyado ng novella negra. Ayon sa translation ng University of Minnesota (2024), “hard-boiled” ang tumbas ng novella negra. Tumutukoy ito sa mga literaturang ‘solid’ ang pagkakabuo na umiinog sa lahat ng dimensiyon ng kaganapan at maging konteksto.

Sa kaso ng aklat na Ang Kapangyarihang Higit Sa Lahat, ang panimula at naratibo ni Vivo sa dreamland ay ibang klase ng pagkukuwento ng bawat danas. May mga pagkakataong matitigil ka dahil madarama mong ikaw mismo ang hinuhubaran. May mga pagkakataon naman na magiging saksi ka sa mga patayan — ‘yong tipong ‘di inaasahan sa isang sibilisadong mundo. Minsan naman ay pagkamuhi dahil walang magawa sa kawalang-hiyaan.

Ito mismo ang dahilan kaya maituturing na alternatibong literatura ang Dreamland trilogy. Wala itong sinusunod na canon ng pagsulat bagama’t bumubuo ng panibago. Itinakda ng canon sa pagsulat ang naratibo at unibersong dapat inugan ng isang akda. Madalas, ito ang maituturing na pilosopiya ng pagkukuwento. Ang unibersyo ay ang siyang maglululan ng kuwento. Kung susundin ang canon, ang horror ay dapat makapanindig balahibo, ngunit puwede naman itong nakapupuwing o  nakadidiri (dark horror).